Kabeljauw

Skrei, een bijzonder lekkere kabeljauw

In het noorden van Noorwegen wordt ieder jaar reikhalzend uitgekeken naar het seizoen voor de zogenaamde ‘Skrei’, een bijzonder lekkere kabeljauw. Het Noorse woord 'Skrei' betekent 'zwerver', vrij vertaald uit het Vikings. Van januari tot en met maart zwemmen flinke aantallen kabeljauw vanuit de Barentszzee, naar de iets warme wateren van de Lofoten. Naar deze jaarlijkse zwerftocht is Skrei vernoemd. Deze naam leidt nogal eens tot vragen. We leggen het je graag uit. Deze ‘winterkabeljauw’ is net even iets anders en specialer dan de ‘gewone’ kabeljauw. 

Noorwegen kent twee soorten kabeljauw: kustkabeljauw, die in fjorden en langs de kust zwemt, en skrei, de kabeljauw uit de Barentszzee. Eén keer per jaar gaan de skreien op zwerftocht. Dan zwemmen ze ruim 800 kilometer naar het zuiden, naar de Lofoten-eilanden om daar te paaien en kuit te schieten. De Lofoten liggen voor de kust van Noorwegen, net boven de poolcirkel.

Vissers zoeken de vis niet op (zoals bij de gebruikelijke visserij), maar wachten tot ze bij de eilanden zijn aangekomen. Op geen enkele andere plaats ter wereld vindt deze gebeurtenis plaats en nergens anders kan men deze merkwaardige witte vis in zijn netten vangen. De vissen arriveren met duizenden tegelijk bij de Lofoten. De traditie wil dat de kinderen er elk jaar de aankomst van de skrei in de door de natuurlijke inhammen beschutte vissersdorpjes aankondigen. Vanaf dat moment, na lange dagen en nachten wachten, haasten alle boten zich van de plaats waar ze voor anker lagen in de haven naar de open zee. De wonderbaarlijke visvangst van de skrei kan beginnen.

Noorse experts houden de trek van de vissen goed in de gaten en pas als de vissen de kans hebben gehad hun kuit te schieten, mag er gevist worden. Hierdoor kan het seizoen dus wel eens eerder of later beginnen en een vaste datum voor het seizoen vooraf niet bekend is. Meestal is het eind januari. Het einde van het visseizoen valt traditioneel samen met Pasen.

Om skrei te mogen vangen moet men in het bezit zijn van een vergunning en er is een maximum aantal kilo’s wat een visser mag vangen. Door de strenge controle op deze vangsten wordt de visvangst op langere termijn zeker gesteld. Skrei draagt het MSC keurmerk voor verantwoorde visserij.

Omdat deze kabeljauw lange afstanden zwemt, is deze wat groter en atletischer gebouwd. De skrei is wat blanker, slanker en gespierder. Zijn familie die tussen het wier voor de kust zwemt is doorgaans geler van kleur.

Skrei is ook een beschermde merknaam. Een speciale Skrei-patrouille checkt in Noorwegen of de kabeljauw aan alle strenge eisen voldoet om het keurmerk 'Skrei' opgeplakt te krijgen. Doordat het keurmerk geld kost, kan het in de winter voorkomen dat kabeljauw zonder keurmerk uit Noorwegen in de Nederlandse vishandel wel degelijk de vis skrei is.