Een blik op de toekomst

Jeroen van den Berg
Salesmanager Damen Maaskant, scheepswerf in Stellendam

Het is geen visserslatijn. Vissersschepen ooit gebouwd en/of onderhouden door onze scheepswerf zullen niet meer uitvaren. Veel visserijbedrijven, vaak al generaties lang in de familie, houden op te bestaan. De vissersvloot is een belangrijke doelgroep voor onze werf. Er schiet dan van alles door mijn hoofd, maar ik kijk voornamelijk vooruit. Door een positieve bril. Omdat er nog altijd vissers zijn die een toekomst zien en willen investeren in een duurzamer schip. Maar ik besef me ook dat wij als scheepswerf een belangrijke rol als aanjager hebben, als het gaat over verduurzamen van de vissector. Als scheepsbouwer zorgen wij voor milieuvriendelijke schepen waarmee op een verantwoorde wijze vis kan worden gevangen, die vervolgens zijn weg vindt via de visafslag, transporteur, visdetaillist en uiteindelijk op het bord ligt.

 

Veel oplossingen voor milieuvriendelijk varen en vissen liggen al op de plank.

Het wiel hoeft geen tweede keer te worden uitgevonden. Veel oplossingen voor milieuvriendelijk varen en vissen liggen al op de plank of zijn uitgerold in andere sectoren. Dan moet je denken aan brandstofbesparing, CO2-reductie tot volledige elektrische vaartuigen. Om eerlijk te zijn staan wij al even te trappelen om ons vaartuig, ontwikkelt voor de mosselsector dat kan varen en oogsten op de Noordzee op haar geïntegreerde batterijpakket, in de vaart te brengen. Damen is daarmee de eerste en sluitende schakel in een voedselketen zonder uitstoot.

Nathalie Steins
werkt al meer dan 25 jaar met vissers vanuit de functie onderzoeker, waarvan 10 jaar Wageningen Marine Research.

Ik ben ervan overtuigd dat als we de kennis van de vissers en wetenschappers bundelen, we tot de best beschikbare kennis komen die beleidsmakers nodig hebben de visbestanden en het andere leven in zee duurzaam te beheren. In Nederland werken onderzoekers en vissers al bijna 20 jaar echt samen met als doel gegevens te verzamelen over de hoeveelheid vis van een bepaalde soort en hoe deze zich ontwikkelt. Wat ik zelf een heel mooi voorbeeld vind, is dat we in 2019 met drie vissersschepen begonnen zijn met gegevens verzamelen over de tarbot en griet. We gaan ieder jaar in ongeveer dezelfde periode naar dezelfde plekken op zee en vissen met dezelfde vistuigen. Door zoveel mogelijk te standaardiseren kun je in zo’n onderzoek verschillen van jaar op jaar zien. En tijdens de survey vissen ze dus niet om zoveel mogelijk vis te vangen maar om op alle aangewezen plekken een korte trek te doen.
 

Vissers hebben enorm veel kennis in huis omdat ze dag en nacht en in weer en ontij op het water zitten.

Tijdens COVID konden wij niet mee aan boord en toen hebben de vissers het onderzoek – met begeleiding vanaf de wal – zelf uitgevoerd. En dat ging hartstikke goed. De vissers vonden het heel bijzonder dat wij hen toevertrouwden dit belangrijke onderzoek te doen. Wij konden ze dat vertrouwen geven omdat we wisten hoe serieus zij al een paar jaar meededen. Dat vissers, die toch al zoveel voor hun kiezen hebben, ondanks alles met ons willen blijven samenwerken om de visbestanden goed in kaart te brengen, geeft mij echt energie. Een goed bestandsbeheer is gebaseerd op goede gegevens. Deze bestanden zijn de basis voor een duurzame toekomst van de visserij en de vele mannen en vrouwen die in de vissector werken.

Johan Baaij
Manager Visserij- innovatiecentrum Zuidwest-Nederland in Stellendam

De visserijsector doet continue onderzoek naar nieuwe visserijtechnieken en aanpassingen aan vistuigen en netwerk. Maar voordat je als ondernemer je geld investeert in nieuwe innovaties, wil je weten of het werkt.  Het Visserij-innovatiecentrum ondersteunt die ondernemers, maar ook kennisinstellingen, bij innovatie- en kennisvraagstukken. Hoe? Door vistuigen en netwerk in een zo realistisch mogelijke omgeving te testen. In ons centrum is namelijk een zout water waterbassin gebouwd en gevuld met een zandbed waardoor we een stukje Noordzee, ofwel het visgebied van vissers, hebben nagebootst.
 

Informeren over innoveren is belangrijk. Juist ook aan de consument.

De sector zit vol kennis en expertise. Kijk alleen hier al in de haven van Stellendam; scheepswerven, een visafslag en een visserijschool. Hier kunnen we een toekomst opbouwen voor de visserij en direct de jonge vissers in de schoolbanken daarbij betrekken. Maar ook oud-vissers vol ervaring moeten we aangehaakt houden, zodat die kennis niet verloren gaat. Want blijven innoveren is belangrijk, maar informeren is nóg belangrijker. We moeten delen wat we doen en wat we leren. Met collega’s, wetenschappers en natuurorganisaties. Ook met consumenten en toeristen die een rondje door de haven lopen en nieuwsgierig bij je schip kijken en vragen of je iets hebt gevangen.

Innoveren is naar mijn idee niet alleen productontwikkeling, maar juist ook samenwerken én verbinden. En dat laatste, verbinden, daar ligt een belangrijke taak voor het innovatiecentrum en dus voor mij, die ik graag oppak.